حالا که از بیمارستان به خانه برگشته اید و روزهای ابتدایی را با مراقبت از خود و کودک سپری کرده اید، گاه و بیگاه با بیخوابی نوزاد و گریه های کودک خود از خواب پریده اید، وقت آن رسیده تا با روشهای صحیح نگه داشتن نوزاد خود برای پیشگیری از قولنج یا “کولیک” آشنا شوید.
نگهداشتن نوزادِ تازه متولدشده و در ادامه رفع قولنج نوزادان
به سینه چسباندن. نوزاد را رو به خود در حالی که سرش بر سینهتان تکیه دارد نگهدارید. سر و گردنش را با یک دست و زیر باسن او را با دست دیگر نگهدارید.
به شکل خربزه. نوزاد را در یک سمت بدن بگیرید و سر و گردن او را با دست و ساعد نگهدارید.
به سینه چسباندن
به شکل خربزهای
روی زانو. روی صندلی یا مبل بنشینید و زانوهایتان را به هم بچسبانید. نوزاد را رو به خود، در حالی که سرش به سمت زانوهایتان و پاهایش خم است، روی رانها بگذارید و با دستها دو طرف بدنش را نگهدارید.
روی شانه. در حالی که سر و گردن نوزاد را نگهداشتهاید، او را به گونهای که سرش بر شانه شما تکیه داشته باشد در آغوش بگیرید. زیر باسن او را با ساعد دیگر نگهدارید.
روی زانو
روی شانه
نگهداشتن کودک بزرگتر
حمل رو به جلو
حمل روی پهلو
ممکن است قولنج نوزادان باشد؟
گاهی به نظر میرسد گریه نوزاد بدون دلیل منطقی باشد و به آرامسازی – حداقل برای مدتی طولانی – پاسخ و واکنش نشان نمیدهد. این امر شاید به معنای آن باشد که کودک در پایان یک روز طولانی هیجانات و ترسهای خود را ابراز میکند. ولی اگر گریه هر روز ساعتها و تقریباً در ساعت معین و چندین روز در هفته ادامه یابد، شاید به دلیل شکمدرد باشد.
بعضی متخصصان کودک قوانین سهگانهای برای تشخیص شکمدرد یا قولنج بهکار میبرند: گریه به مدت سه ساعت در روز بدون دلیل مشخص، سه روز در هفته و به مدت سه هفته. با این تعریف، از هر پنج کودک یک کودک به قولنج مبتلاست. (در مورد خود من، دو کودک از سه کودک، تا داشتن فرزند سوم طول کشید که دریابم داشتن فرزندی که در سه ماه اول زندگیش روزانه ساعتها جیغ و فریاد نمیکشد، چه معنی دارد. مثلاً شما میتوانید شامتان را کامل صرف کنید، گاهی میتوانید با همسرتان صحبت یا تلویزیون تماشا کنید، خیلی شگفتآور است!)
با وجود بیش از پنجاه سال تلاش، پزشکان هنوز نتوانستهاند دلیل قولنج نوزادان را به طور دقیق مشخص کنند. از نظر تاریخی، عقیده بر این است که قولنج نوعی درد شکم است (کلمه قولنج از «قولون» به معنی روده بزرگ مشتق شده است)، اما این عقیده نیز چندان دقیق و علمی نیست.
قولنج نوزادان ممکن است به نارسایی دستگاه گوارش که کارش را به جای انقباضهای آرام ماهیچهها از طریق اسپاسم عضلانی انجام میدهد و شاید هم به علت توجه بیشتری که بعضی نوزادان به دستگاه گوارش خود دارند، ایجاد شود.
بعضی محققان اظهار میدارند که این حالت احتمالاً به علت وجود مادهای در رژیم غذایی مادر – به عنوان مثال، شیر گاو – و نوعی واکنش حساسیتی است. این نظریه یک عقیده بحثبرانگیز است؛ زیرا نوزادان قولنجی دارای هیچ نوع علامت ناشی از مشکلات معدهای مرتبط با چنین حساسیتهایی از قبیل اسهال یا استفراغ نیستند.
قولنج ممکن است واکنش نوزاد خسته برای کنار آمدن با یک روز پرمشغله و به احتمال فراوان، فقط گریه معمولی یک نوزاد یکدنده باشد.
آنچه میتوان انجام داد
از آنجا که هیچکس ماهیت واقعی قولنج نوزادان را نمیداند، هیچکس از درمان واقعی آن نیز آگاهی ندارد. شما میتوانید کودک را به صورت و در حالی که شکم او را روی رول کوچک حولهای یا یک کیف آبگرم قرار دادهاید، بخوابانید. چندین موقعیت برای درمان قولنج توصیه شده است.
توصیه های درمان قولنج نوزادان
روی ساق دست
چنبره شکمدرد (روبهجلو)
چنبره شکمدرد
حرکت دادن پاها (معکوس)
درمانهای قولنج نوزادان
حرکت. تکان تکان دادن، کالسکهسواری یا خودروسواری، تاب خوردن در تاب کودک (یا حتی صندلی کودک خودرو که به جلو و عقب حرکت میکند)، جستوخیز کردن و حرکات دوچرخهسواری با پاهای نوزاد.
دارو. سیمتیکو نداروی بدون نیاز به نسخهای است که حبابهای گاز معده را از بین میبرد و به صورت قطره به کودک خورانده میشود. پزشک شما ممکن است لِوِسین یا سولفات هیوسیامین را تجویز کند. این دارو شلکننده عضلات شکم است که احتمال داده میشود اسپاسمهای رودهای را بهبود بخشد، اما شاید عملکرد آن به طور کلی آرام کردن دستگاه مرکزی اعصاب باشد.
البته عوارض جانبی احتمالی مانند سرگیجه، خوابآلودگی، بازداری و حبس ادرار و افزایش حساسیت به گرما به علت کاهش تعریق باشد؛ بنابراین باید با احتیاط مصرف شود.
دمکردهها. یک فنجان آبجوش بر روی یک قاشق مرباخوری شامل دانههای رازیانه، شوید، زیره سبز، زیره سیاه یا گشنیز بریزید. پانزده دقیقه یا کمی کمتر صبر کنید. اگر نوزادتان از شیر مادر تغذیه میشود، خود این دمکرده را بنوشید و در غیر این صورت یک قاشق از آن را به نوزاد بخورانید. دمکرده علف گربه و بابونه جایگزینهای مناسبی هستند.
تغییرات رژیم غذایی. اگر به کودک خود شیر میدهید، سعی کنید مواد لبنی را از رژیم غذایی خود حذف کنید، یا اگر فرزندتان از پستانک تغذیه میشود، شیرخشک را به ترکیبی از سویا تغییر دهید. ارتباط بین شیر گاو و قولنج نیز داستانی دارد، ولی بعضی مادران در این مورد موفقیتهایی داشتهاند.
اگر این کارها برای قولنج نوزادان مؤثر نبودند…
با وجود دریافت گزارشهایی مبنی بر مفید بودن این استراتژیها در بعضی کودکان در بعضی اوقات، اگر مشکل کودک قولنج نباشد، احتمال میرود هیچیک از این توصیهها چندان مؤثر نباشند و شما تنها باید در انتظار پایان قولنج بمانید.
مقابله با قولنج سخت و مشکل است.
جنی به خاطر میآورد که هنگام شروع گریه نوزاد، او ابتدا به آرامی و نوازشگرانه میگفت: «شیرینک بیچاره من، بیا پوشکت را عوض کنم ببینم بهتر میشود؟» و سه ساعت بعد فریاد میزده: «چی؟ چه خبرتِ؟ به من بگو چه دردی داری تا بتونم درمانش کنم!»
نکته مهم ادامه تلاش و کوشش است (همسر، خویشاوندان و دوستانتان را در لیست کمکیهای خود قرار دهید). کودکتان را بغل کنید، تکان تکان بدهید، با او جستوخیز کنید یا بنشینید و با کف دست ضربههای ملایمی به شکم او بزنید. هر کاری را که موجب آرامسازی او – حتی به میزان ناچیز – میشود، انجام دهید. ممکن است بیهوده به نظر بیاید، اما حداقل شما تلاش خود را کردهاید و شاید فرزندتان نیز این را درک کند.
«پسرم در صندلی مخصوص خود گریه میکرد و ما در حالی که دستهایمان را روی قفسه سینهاش گذاشته بودیم، کنارش ایستاده بودیم» لین سپس ادامه میدهد: «این تنها کاری بود که میتوانستیم انجام دهیم. زیرا او با ششکیلو وزنش لگد میپراند و با این حال و اوضاع در آغوش گرفتن و تلاش برای آرام کردن او بیهوده به نظر میرسید».
شما از اینکه چه کارهایی میتوانند مؤثر واقع شوند، ممکن است شگفتزده شوید. ناجیِ استر فرزندم صدای موخشککن بود. در مورد اولین فرزند قولنجیام، ناجیِ ما رقصیدن با یکی از آهنگهای مشهور بود. با خود میاندیشیدم راه چاره را یافتهام، ولی دومین فرزندم از این آهنگ متنفر بود و من از پنج ساعت جیغ شبانه او در امان نبودم تا اینکه تصمیم گرفتم او و برادر بزرگترش را به کنسرتی در پارک ببرم.
در آن شب کنسرت و پیش از شروع موسیقی، او غرولندش را متوقف کرد و با تعجب و حیرت به تمام قیافههای دور و برش خیره شده بود. بقیه آن تابستان ما خیلی به گردش در پارک میرفتیم و اوقات خوشی داشتیم.
ماه چهارم و بعد از آن
خبر خوب اینکه والدین کودک قولنجی، با شروع ماه چهارم علائم کاهش قابل ملاحظه دورههای قولنج را شاهد خواهند بود (در فرهنگ چینیها، صد روز گریه، عادی و طبیعی است). خبر بد اینکه کودکان بزرگتر میتوانند دلایل جدیدی برای گریه پیدا کنند.