نشستن نوزاد، مهارتی بین غلطیدن تا راه افتادن!

بعد از آشنایی با مهارت های حرکتی نوزاد در زمان های مختلف، در این نوشته میخواهیم با زمان مناسب برای نشستن نوزاد آشنا شویم و از روی شکم خوابیدن تا غلطیدن و سینه خیز رفتن با او همراه شویم.

مهارت نشستن نوزاد شروع می‌‌شود!

در هشت یا نه ماهگی‌ کودکتان استفاده از انگشت‌ها و شست‌ها را به صورت جداگانه شروع می‌‌کند. این زمانی‌ است که گیرایی‌ (بین شست و انگشت اشاره) رشد می‌‌کند و کودک می‌‌تواند مدتها (حداقل از دید خودش) با شادی‌ سرگرم شود، سعی‌ می‌‌کند گندمک را بردارد و به دهان ببرد. در این مرحله، او با مالیدن اشیاء بین شست و انگشت اشاره می‌‌تواند اشیاء را حس کند. با به هم دوختن چند نوع مختلف پارچه – ابریشمی‌، مخمل، مخمل کبریتی‌ و تور می‌‌توانید یک اسباب‌بازی‌ ایمن برای‌ بازی‌ کودک در خودرو تهیه کنید.

او همچنین تمایل دارد که انگشت خود را در چیزهای‌ مختلف فرو ببرد. مجموعه‌ای‌ از حلقه‌های‌ چوبی‌ که روی‌ یک میله قرار گرفته بودند، در این سن فرزندانم را سرگرم می‌‌کرد. آنها انگشت‌هایشان را از توی‌ حلقه‌ها عبور می‌‌دادند و ضمن خزیدن، آنها را با خود حمل می‌‌کردند.

به زودی‌ بعد از این مرحله، کودک رها کردن اشیاء را می‌‌آموزد (من آن را «آزمایش کردن نیروی‌ جاذبه زمین» می‌‌نامیدم). اولین بار، هنگامی‌ که کودک روی‌ صندلی‌ نشسته است، این موضوع را در می‌‌یابد؛ زیرا به عمد اشیایی‌ را پایین می‌‌اندازد و از شما انتظار دارد بارها و بارها آنها را بردارید.

این کار برایش یک بازی‌ است و اگر میل ندارید او این بازی‌ را با غذایش انجام دهد، فرصتهای‌ دیگر برای‌ بازی‌ با توپها و مکعبهای‌ مختلف به او بدهید. (سبدی‌ زیر صندلی‌ قرار دهید و کودک را به انداختن اشیاء در آن تشویق کنید – به این ترتیب جمع و جور کردن بعد از بازی‌ بسیار ساده‌تر می‌‌شود).

در سن کم و بیش نه ماهگی‌، کودک ممکن است آمادگی‌ قلم به دست گرفتن و خطخطی‌ کردن را داشته باشد. آمادگی‌ برای‌ این بازی‌ به معنی‌ داشتن قدرت به دست گرفتن یک مداد شمعی‌ بزرگ یا تکه‌ای‌ گچ و استفاده از آن برای‌ خطخطی‌ کردن روی‌ کاغذ نیست – بلکه به اصرار و علاقه او برای‌ به دهان بردن مداد شمعی‌ یا گچ مربوط می‌‌شود.

من معمولاً کار را با گچ سفید و کاغذ سیاه شروع می‌‌کردم؛ خط کشیدن با گچ روی‌ کاغذ نسبت به خطخطی‌ کردن با مداد شمعی‌ به فشار بسیار کمتری‌ نیاز دارد و گچ سفید تا حدود زیادی‌ آلودگی‌ کمتری‌ ایجاد می‌‌کند. (چنانچه مایل به نگهداری‌ اولین خطخطیهای‌ فرزندتان باشید، روی‌ کاغذ اسپری‌ مو بپاشید. فقط دقت کنید که به هیچ وجه این کار را نزدیک کودک انجام ندهید).

کودک را بر انگیزید

از زمان بازی‌ استفاده دوگانه ببرید. فرزندتان باید فرصتهای‌ زیادی‌ برای‌ لگد پراکنی‌ داشته باشد (می‌‌توانید یک حوله حمام را بالای‌ سر کودک بگیرید و او را به لگد زدن به آن تشویق کنید). در حقیقت هر چه کودک مدت بیشتری‌ را در حالات مختلف روی‌ فرش بگذراند، برای‌ او مفید خواهد بود. برخلاف صندلیهای‌ خودرو، تابها و کریرهای‌ نوزاد (صندلیهای‌ جابه‌جایی‌ نوزاد)، زمانی‌ که کودک روی‌ فرش قرار گرفته است، کنترل بیشتری‌ بر چگونگی‌ حرکاتش دارد.

روی‌ شکم قرار گرفتن کودک از همان ابتدا اهمیت فراوانی‌ دارد. نوزادی‌ که روی‌ شکم قرار دارد، برای‌ بلند کردن و چرخاندن سرش تلاش می‌‌کند. او برای‌ بلند شدن شنا می‌‌رود و با گذر زمان و رشد ماهیچه‌ها، لرزان لرزان روی‌ زانوهایش بلند می‌‌شود. در نهایت، قرار گرفتن روی‌ شکم به خزیدن کودک منجر می‌‌گردد.

بنابراین، زمانی‌ که کودک آماده بازی‌ است، ضرورتی‌ ندارد که او را روی‌ صندلی‌ کودک بنشانید یا بر پشت بخوابانید. آکادمی‌ امریکایی‌ متخصصان کودکان توصیه می‌‌کند که هر روز کودک را روی‌ شکم – تحت نظارت یک بزرگسال – بخوابانید.

یک پتو یا لحاف (نه از نوع پفدار و لغزنده، بلکه پنبه‌ای‌ که به سادگی‌ روی‌ فرش قرار می‌‌گیرد) را به عنوان زیرانداز کودک در نظر بگیرید. کف اتاق بدون فرش و زیرانداز بسیار سفت و سخت است و پرزهای‌ موکت یا قالی‌ ممکن است در نهایت استنشاق یا بلعیده شوند. برای‌ تشویق کودک به بلند کردن سر، رو به روی‌ او دراز بکشید یا چند اسباب‌بازی‌ رنگارنگ مقابلش قرار دهید.

با شروع خزیدن کودک، تعدادی‌ کوسن کنار او قرار دهید تا موانعی‌ برای‌ خزیدن از کنار یا عبور از روی‌ آنها ایجاد کرده باشید. به فاصله کوتاهی‌ از کودک، برای‌ خزیدن او چند اسباب بازی‌ قرار دهید. اشیایی‌ در اختیار او قرار دهید که از دسترسش می‌‌گریزند و او را به تعقیب خود تشویق می‌‌کنند، مثل توپ یا اسباب‌بازیهای‌ ساده و سبک چرخدار. روی‌ دست و پا خم شوید و از او بخواهید تعقیبتان کند و سپس شما او را تعقیب کنید.

بازیهایی‌ با مشارکت والدین نیز به رشد ماهیچه‌های‌ کودک کمک می‌‌کند. به محض اینکه بتواند به‌طور کامل حرکات سر را کنترل کند، سعی‌ کنید او را تاب دهید. برای‌ این بازی‌ با یک دست مچ و با دست دیگر قوزک پایش را بگیرید، او را بلند کنید و به آرامی‌ از پهلو به پهلو تاب دهید. کودک را ناگهانی‌ و به سرعت تکان ندهید، زیرا به آسانی‌ احتمال در رفتن آرنج او وجود دارد. او را به هوا پرتاب نکنید و بگیرید.

خطر ایجاد شوک و نشانگان (سندرم) کودک تکان داده شده، خطر بالقوه مرگ یا صدمه مغزی‌ به علت برخورد مغز با جمجه، وجود دارد. در حالی‌ که محکم زیربغل کودک را گرفته‌اید، او را بالای‌ سر ببرید. در این حالت کودک از بالا به شما خواهد نگریست و احتمالاً دست‌ها و پاهایش را از هم خواهد گشود.

از زمان نوزادی‌ فرزندتان با حالت دوچرخه پاهای‌ او را ورزش دهید. در ابتدا همه کارها برعهده شماست، اما بعد از چند ماه، او نیز با پاهایش به دست‌های‌ شما فشار وارد می‌‌آورد. در نهایت می‌‌توانید این حرکت دوچرخه را همراه با یکدیگر انجام دهید.

اجازه دهید کودک بالا و پایین بپرد. به این منظور، زیربغل او را در حالی‌ که پاشنه پایش روی‌ دامان شما قرار دارد بگیرید، پایین بیاورید تا زانوهایش خم شود. سپس او را بالا بیاورید تا در هوا قرار گیرد. به زودی‌ او خودبه‌خود زانوهایش را خم و راست خواهد کرد و در حالی‌ که شما بخش عمده وزنش را تحمل می‌‌کنید، بالا پایین خواهد پرید.

در حدود کم و بیش چهار ماهگی‌، او بالا و پایین جهیدن روی‌ صندلی‌ فنردار کودک یا تاب آویزان از چارچوب در اتاق را شروع می‌‌کند. ارتفاع این تاب یا صندلی‌ را به گونه‌ای‌ تنظیم کنید که کودک بتواند پایش را به زمین برساند. اوایل او بی‌‌حرکت روی‌ صندلی‌ موجب نشستن نوزاد میشود اما بعد از چند روز خود را بالا و پایین خواهد برد.

از منظر اعداد

هیچ جدولی‌ رویدادهای‌ مهم زندگی‌ و اعمالی‌ را که کودک باید یا نباید در سن معینی‌ انجام دهد، در اختیار شما قرار نخواهد داد. در حقیقت عقاید کارشناسان در مورد رشد کودک و زمان انجام اعمال خاص، متفاوت و البته متغیر است. اغلب نوزادان بین چهار تا شش ماهگی‌ غلت می‌‌زنند. در حدود ده سال قبل، اغلب کودکان در حدود چهار ماهگی‌ غلت می‌‌زدند، اما امروزه کودکان بر پشت می‌‌خوابند و نسبت به کودکانی‌ که در گذشته روی‌ شکم می‌‌خوابیدند، تمرین کمتری‌ برای‌ بلند شدن روی‌ دست‌ها و بلند کردن تنه‌شان انجام می‌‌دهند.

رسیدن به یک رویداد مهم یا نقطه عطف رشدِ دیرتر یا زودتر از زمان مورد انتظار در نمای‌ کلی‌ رشد مفهوم خاصی‌ ندارد و با هوش کودک بی‌‌ارتباط و به ندرت نشان دهنده وجود مشکل است. اگر چه عقب ماندن در موارد متعدد ممکن است نشان دهنده وجود مشکلی‌ باشد و در این مورد شما باید با پزشک خود مشورت کنید.

رشد کندتر ممکن است نشانه‌ای‌ از شخصیت کودک باشد. بعضی‌ کودکان شخصیت محتاطتری‌ نسبت به بقیه دارند، بعضی‌ با تماشا و دیدن، بهتر از انجام دادن کارها، می‌‌آموزند. یک کودک اهل عمل ممکن است زودتر به راه بیفتد ولی‌ به‌طور مرتب زمین بخورد؛ و یک کودک تماشاگر راه رفتن را دیرتر، ولی‌ بدون ذره‌ای‌ تلوتلو خوردن شروع کند.

فرزند شما، در صورتی‌ که در جمع کودکان کمی‌ مسن‌تر از خودش قرار گیرد، ممکن است کمی‌ زودتر به انجام کارهایی‌ وادار شود که در فرایند رشد او مهم هستند – هیچ چیزی‌ مثل فشار همسالان، کودک را به انجام کاری‌ ترغیب نمی‌‌کند. (دخترم، نادیا، یک روز صبح را در گروه همبازیهایش، به تماشای‌ خزیدن سایر کودکان در اطراف خود گذراند. او بعدازظهر را در منزل به تلاش برای‌ بلند شدن روی‌ زانوهایش گذراند و با فرا رسیدن شب می‌‌خزید.)

از اینکه کودکتان کارهای‌ درج شده در فهرست فلان مشاور با تجربه را انجام نمی‌‌دهد، نگرانی‌ به خود راه ندهید. او تنها از برنامه و روش خود پیروی‌ می‌‌کند، اما تشویق او را در هیچ مرحله‌ای‌ فراموش نکنید – کودکان با تشویق تماشاچیان همدل شکوفا می‌‌شوند.

رویدادهای‌ مهم مهارتهای‌ حرکتی‌‌

اولین حرکت ارادی‌ کودک معمولاً برگرداندن صورت است. چرخش سر که معمولاً در چند هفته اول زندگی‌ نوزاد مشاهده می‌‌شود، موجب رشد ماهیچه‌های‌ گردن و پیشرفت حرکات ماهیچه‌ای‌ می‌‌شود که چند ماه بعد کودک را قادر می‌‌سازد غلت بزند. (در مورد پسر کله گنده من، یک چرخش سر در دو هفتگی‌، بدون کمک هیچ ماهیچه دیگری‌، موجب غلتیدن او شد).

برای‌ تشویق کودک به گرداندن سر از یک سمت به سمت دیگر، کنار او دراز بکشید تا به شما نگاه کند. سپس او را دور بزنید و در سمت دیگرش دراز بکشید تا بازهم شما را بنگرد. این حرکت تمرین خوبی‌ برای‌ والدین نیز هست، ولی‌ اگر احساس می‌‌کنید توان انجام آن را ندارید، یک اسباب‌بازی‌ یا آینه‌ای‌ در یک سمت کودک قرار دهید و به تناوب آن را جابه‌جا کنید.

بعد از حرکت سر، نوبت شناهای‌ کوچولوست؛ حرکتی‌ که برای‌ انجام آن ماهیچه‌های‌ کتف و شانه باید به کار گرفته شوند. در شنا کوچولو که کودک احتمالاً بین دو تا چهارماهگی‌ قادر است آنها را انجام دهد، برای‌ بلند کردن شانه‌ها و قفسه سینه (ولی‌ نه آن شکم گنده‌اش) از روی‌ زمین، بازوهایش را به‌کار خواهد انداخت.

البته اگر کودک تمام مدت بر پشت خوابیده یا در صندلی‌ کودک نشسته باشد، دیرتر به این مرحله خواهد رسید. برای‌ تمرین شنا، او را روی‌ پتویش، کف اتاق، روی‌ شکم قرار دهید. یک اسباب بازی‌ رو به رویش و کمی‌ بالاتر از سرش بگیرید؛ به گونه‌ای‌ که برای‌ خوب دیدن آن، مجبور به بلند کردن خود باشد. رویدادهای‌ مهم رشد حرکتی‌‌

ضربه زدن و قاپیدن‌

برای‌ انجام دو رویداد مهمِ مهارتهای‌ِ حرکتی‌ِ اولیه که ساده به نظر می‌‌رسند (ضربه زدن و قاپیدن). دست‌یابی‌ به قابلیتها و تواناییهای‌ رشدی‌ و تکاملی‌ لازم است. (ضربه زدن و قاپیدن). این اعمال معمولاً در فاصله دو تا پنج‌ماهگی‌ و قبل از نشستن نوزاد مشاهده می‌‌شوند. کودک، برای‌ انجام عمل ضربه زدن و قاپیدن، باید بر دو واکنشی‌ که با آن متولد شده است، غلبه کند:

واکنش عضلانی‌، گردنی‌. براساس این واکنش هرگاه کودک بر پشت قرار گرفته و سر او به یک طرف خم شده باشد، دست‌هایش در حالت شمشیر بازی‌ – یک دست دراز شده در کنار و دست دیگر خم شده – قرار می‌‌گیرند. کودک تا زمانی‌ که قادر نیست از این واکنش جلوگیری‌ کند و هر دو دست را در جلو قرار دهد، نمی‌‌تواند حرکت دست‌هایش را کنترل کند.

سپس او باید تشخیص دهد که دست‌ها اعضایی‌ قابل کنترل هستند و می‌‌توان آنها را به طرف اشیایی‌ برد که دیده می‌‌شوند. برای‌ ترغیب کودک به گرفتن اشیاء، از وسایل ورزشی‌ کودک استفاده کنید. این وسایل برای‌ تخت کودک، بازی‌ روی‌ فرش و نیز صندلیهای‌ کودک در بازار وجود دارند. به منظور تشویق کودک برای‌ به هم آوردن دست‌هایش به صورت دست زدن کودکانه، او را روی‌ صندلی‌ کودک بنشانید و با او بازی‌ کنید. در این بازی‌ ابتدا دست‌های‌ خود و سپس دست‌های‌ کودک را به صورت آهنگین به هم بزنید.

مرحله بعد از ضربه زدن، در دست گرفتن اشیاء است و کودکان معمولاً بین سه تا پنج ماهگی‌ به این مرحله می‌‌رسند. برای‌ قاپیدن ارادی‌ اشیاء، کودک باید بر واکنش چنگ زدن که موجب بسته شدن محکم دست‌ها به هنگام تماس شی‌‌ء با کف دست می‌‌شود، فایق آید.

غلت زدن

غلت زدن نه تنها یک رویداد مهم و بسیار چشمگیر و مشهود، بلکه برای‌ بسیاری‌ از نوزادان، اولین اقدام برای‌ حرکت مستقل است که بین سه تا هفت ماهگی‌ شاهد آن خواهید بودو شما را یک قدم دیگر به نشستن نوزاد نزدیک میکند..

کودکی‌ که اغلب اوقات بر شکم خوابیده باشد، ممکن است با غلتیدن از رو به پشت، زودتر غلت بزند. این حرکت در مقایسه با غلتیدن از پشت به رو حرکت به نسبت ساده‌تری‌ است. نوزادانی‌ که بیشتر بر پشت می‌‌خوابند، معمولاً دیرتر غلت می‌‌زنند و با غلتیدن از پشت به رو شروع می‌‌کنند. همین که کودک در این دو نوع غلتیدن مهارت بیابد، به محض اینکه اتاق را لحظه‌ای‌ ترک کنید، هنگام بازگشت از یافتن او که زیر میز مخفی‌ شده است، شگفت زده می‌‌شوید.

برای‌ ترغیب نوزاد به غلتیدن، توجه کنید که او را به مدت نسبتاً طولانی‌ روی‌ شکم قرار دهید. در صورت تمایل کودک، او را مانند وردنه در اتاق بغلتانید. برای‌ پهلو به پهلو کردن کودک، همچنین می‌‌توانید از یک بالش یا پتوی‌ رول شده برای‌ راست نگه‌داشتن او روی‌ پهلو استفاده کنید. کنار کودک، روی‌ پهلوی‌ دیگر دراز بکشید و او را به دسترسی‌ به خودتان یا اسباب‌بازی‌ موجود در دستتان تشویق کنید.

چنانچه دستش را به اندازه کافی‌ دراز کند، احتمالاً خواهد غلتید. غلتیدن کودک پدربزرگها، مادربزرگها و دوستان را هیجان‌زده می‌‌کند، ولی‌ زندگی‌ را برای‌ شما مشکل‌تر می‌‌سازد؛ زیرا از این پس، از ثابت بودن بچه در محلی‌ که او را قرار داده‌اید اطمینان نخواهید داشت. در مرحله بعدی نوبت به نشستن نوزاد میرسد.

نشستن نوزاد

نشستن نوزاد که به‌طور متوسط در پنج تا نه ماهگی‌ صورت می‌‌گیرد و ممکن است پیش یا پس از غلتیدن به وقوع بپیوندد، زندگی‌ را برای‌ شما بسیار آسان‌تر می‌‌سازد. دست‌های‌ نشستن نوزاد آزاد هستند و او با برداشتن یا انداختن اسباب‌بازیها می‌‌تواند خود را سرگرم کند؛ در حالی‌ که شما نیز، با شستن لباسها یا جمع کردن ظرفها خود را سرگرم می‌‌سازید.

(زمانی‌ حدود شش ماه مجبور بوده‌اید هر دو کار را با هم انجام دهید – کودک را در بغل بگیرید و کارهایتان را نیز انجام دهید – اما حالا دست‌های‌ آزادی‌ دارید که موجب شادی‌ و خوشحالی‌ است).

به منظور تمرین نشستن نوزاد برای‌ حفظ تعادل کودک، اطراف او را چند کوسن و بالش قرار دهید، ولی‌ در همان نزدیکی‌ باقی‌ بمانید؛ زیرا کودک یک وری‌ می‌‌شود و مرتب باید نجات داده شود. در حالی‌ که به شما تکیه دارد پشت او بنشینید و دست‌هایش را بگیرید و او را به آرامی‌ بالا بکشید تا در حالت نشستن نوزاد قرار گیرد.

در حرکت‌

مهم‌ترین رویداد بعد از نشستن نوزاد، خزیدن است. کودکی‌ که غلت می‌‌زند، هر بار فقط قادر است چند متر جابه‌جا شود، اما کودکی‌ که خزیدن را آغاز کرده است، تقریباً به هر جایی‌ می‌‌تواند برود و دوست ندارد متوقف شود.

در این مرحله است که به‌طور جدی‌ باید خانه را برای‌ کودک امن و ایمن کنید. برای‌ این کار، روی‌ چهار دست و پا در اطراف اتاق بخزید و به آنچه احتمالاً به کودک صدمه خواهد زد، بیندیشید. در چنین وضعیتی‌ پریزهای‌ برق، سیم‌های‌ برقِ در هم گره خورده، گوشه‌های‌ تیز میزها، درِ کباب‌پز، خرده ریزه‌های‌ داخل کتابخانه و گاز پاک کن زیر ظرفشویی‌ را مشاهده خواهید کرد. احتمالاً میخهای‌ بیرون زده از زیر یک صندلی‌ یا پونز و میخهای‌ سر پهن جدا شده از زیر مبل را هم خواهید دید.

نشستن نوزاد ممکن است خیلی سریع باشد و سینه خیز رفتن یا خزیدن تکاور (حرکت روی‌ شکم، با استفاده از دست‌ها، آرنجها، زانوها و پاها برای‌ ایجاد نیروی‌ رانش، شبیه به سربازی‌ در حال تکاپو برای‌ گذر از زیر سیم‌های‌ خاردار)، یا «راه رفتن فیل»(حرکت با چهار دست و پا، اما به جای‌ زانو راه رفتن روی‌ پنجه پا) را یاد بگیرد.

تمام کودکان خزیدن را به صورت معمول چهار دست و پا انجام نمی‌‌دهند. به علاوه این تصور که کودکان ناتوان در خزیدن بعدها دچار مشکلات تحصیلی‌ می‌‌شوند، کاملاً نادرست است.

کودک شما ممکن است مرحله خزیدن را کاملاً حذف کند و بر راه رفتن مستقیم متمرکز شود. در حقیقت، تعداد رو به تزایدی‌ از کودکان، به علت اینکه زمان زیادی‌ روی‌ شکم قرار داده نمی‌‌شوند، به‌طور مستقیم از حالت نشستن نوزاد به راه می‌‌افتند. به نظر نمی‌‌رسد عوارض پزشکی‌ بر این تغییر مترتب باشد.

چنانچه می‌‌خواهید فرزندتان را به خزیدن ترغیب کنید، یک شلوار بلند لطیف دمپا کشدار، برای‌ آسان‌تر خزیدن، به او بپوشانید (پوشاندن دامن یا شلوار گشاد و بسیار بلند به کودک، دست و پاگیر است) و یک توپ سبک یا اسباب‌بازی‌ چرخداری‌ که به آسانی‌ از دسترس دور می‌‌شود به دست او بدهید.

ایستادن کودک

به محض اینکه کودک شروع به بالا کشیدن خود کند، حتی‌ در شب هم از هر چیزی‌ که در دسترسش باشد، بالا خواهد رفت. گاهی‌ حتی‌ کودکان خوش خواب، چندین شب متوالی‌ خواب منقطع و بریده‌ای‌ خواهند داشت که طی‌ این دوره، شب‌ها در حالتی‌ بین خواب و بیداری‌ از تختشان بالا می‌‌روند و سپس در می‌‌یابند پایین آمدن را بلد نیستند.

به محض اینکه کودک بالا کشیدن خود را یاد بگیرد، خم کردن زانو ونشستن نوزاد را به او بیاموزید. ایستادن توأم با تکیه دادن، مهارتی‌ که کودک در حدود هفت تا سیزده ماهگی‌ خواهد آموخت، نیازمند رشد ماهیچه‌های‌ اطراف مفاصل، قدرت کافی‌ ماهیچه‌های‌ پاها و دست‌ها، هماهنگی‌ و حفظ تعادل است.

برای‌ اینکه به کودک کمک کنید که بایستد، تا حد امکان او را پا برهنه نگه‌دارید: حس کردن کف اتاق اعتماد بیشتری‌ به هنگام ایستادن در کودک ایجاد می‌‌کند. کفش را فراموش کنید.

کودک برای‌ مراقبت از پاها به آن احتیاج ندارد و هنگامی‌ که شروع به ایستادن و راه رفتن می‌‌کند، کفش، بیش از اینکه به او کمک کند، مزاحمش خواهد بود. در صورت سردی‌ هوا، جوراب کاملاً اندازه‌ای‌ به او بپوشانید. کف آن لغزنده نباشد. کف پوشهای‌ ضخیم (مثل موکتهای‌ پرز بلند و…) ممکن است برای‌ او مشکل ایجاد کنند (اگر چه در مورد افتادن کودک تا حدودی‌ به شما آرامش خیال می‌‌دهند).

بنابراین به او اجازه دهید که روی‌ کف پارکت و یا کف‌پوش لینولئوم اتاق تمرین کند. توجه داشته باشید که اشیای‌ محکم و ایمنی‌ برای‌ بلند شدن در دسترس کودک باشد (برای‌ مدتی‌ به‌طور موقت می‌‌توانید به جای‌ میز شیشه‌ای‌ پذیرایی‌ از یک صندوقچه یا جعبه اسباب‌بازی‌ چوبی‌ استفاده کنید). با کودک بازی‌ کنید. در حالی‌ که به پشت خوابیده است، دست‌های‌ او را بگیرید و به آهستگی‌ تا مرحله ایستادن بالا بکشید.

راه رفتن نوزاد

از هشت تا هفده ماهگی‌ مرحله راه رفتن است. کودکان چاق و سنگین وزن ممکن است در انتهای‌ این طیف و کودکان ما مدت شود.

میزان حمایت والدین در این مورد نقش اساسی‌ دارد، سعی‌ کنید بر ترسهای‌ خود غلبه کنید. کودکانی‌ که راه رفتن را زود شروع می‌‌کنند بیش از همسالانی‌ که دیر شروع می‌‌کنند، در معرض خطر برزمین افتادن هستند، اما احتمال صدمه جدی‌، کمتر وجود دارد.

ویلی‌، فرزند جولی‌، تا پایان شانزده ماهگی‌ به راه نیفتاد. جولی‌ از این بابت مدتها در نگرانی‌ به سر می‌‌برد و در پایان هفده ماهگی‌ِ ویلی‌، تصمیم گرفته بود به پزشک متخصص مراجعه کند. اما یک روز صبح ویلی‌ تمام طول اتاق را بدون ذره‌ای‌ تلوتلو خوردن پیمود و بدون اتلاف وقت نیز دویدن را شروع کرد. جولی‌ علت اصلی‌ این تأخیر را شخصیت محتاط ویلی‌ می‌‌داند.

به منظور تشویق کودک به راه رفتن، از سر راه او کنار بروید، دست‌ها را از هم بگشایید و او را به سمت خود بخوانید. بعضی‌ کودکان راه رفتن را با هل دادن اسباب‌بازیهای‌ چرخدار می‌‌آموزند. اگر فکر می‌‌کنید فرزندتان فقط به کمی‌

اعتماد به نفس نیاز دارد، هنگامی‌ که ایستاده است، یک اسباب‌بازی‌ به دست او بدهید. کودک احتمالاً آن را یک شی‌‌ء مشوق و حامی‌ فرض می‌‌کند و قدم زدن را شروع می‌‌نماید. پسرم، میشا، اولین قدمش را هنگامی‌ برداشت که یک شلنگ باغچه را با دو دست نگه‌داشته بود و مطمئن بود که نگهدارنده خوبی‌ است.

موارد زیر را آزمایش کنید

یک ماهگی‌. صورت خود را به فاصله حدود ۳۰ سانتی‌‌متری‌ از صورت نوزاد نگه‌دارید و آهسته از چپ به راست حرکت دهید. اجازه دهید نوزاد با چشم حرکت شما را تعقیب کند.

دو ماهگی‌. یک زنگوله مچی‌ بخرید یا زنگوله کوچکی‌ به جوراب نوزاد بدوزید. زنگوله یا جوراب را به دست نوزاد بدهید و به حالات او هنگام درک ارتباط حرکات دست خود با صدای‌ تولید شده توسط زنگوله یا جغجغه توجه کنید.

دو ماهگی‌. هر بار که وارد اتاق می‌‌شوید، به نوزاد خود سلام کنید. او صدای‌ شما را تشخیص خواهد داد و به زودی‌ ورود شما را پیش‌بینی‌ خواهد کرد.

چهار ماهگی‌. یک اسباب‌بازی‌ را کمی‌ دورتر از دسترس نوزاد قرار دهید – به گونه‌ای‌ شاهد وول خوردن و یا غلتیدن و حتی نشستن نوزاد او به سمت آن باشید. اگر کودک تا حدود پانزده ثانیه نتوانست خود را به آن برساند، او را عصبی‌ نکنید. اسباب‌بازی‌ را به دستش بدهید.

پنج ماهگی‌. هرگاه می‌‌خواهید نوزادتان را از جا بلند کنید، دست‌هایتان را بالا بگیرید و بگویید، «بالا» خیلی‌ زود، به محض اینکه این کلمه را به زبان آورید، کودک به سمت شما کشیده خواهد شد.

پنج ماهگی‌. یک طرف یک بشقاب کاغذی‌ تصویر ساده‌ای‌ از یک صورت خندان و در طرف دیگر یک صورتِ درهم بکشید. بشقاب را به دست نوزاد بدهید؛ او به سرعت طرفی‌ را که علاقه دارد به آن بنگرد، در می‌‌یابد.

شش ماهگی‌. با یک پتو یا پوشک پارچه‌ای‌ روی‌ اسباب‌بازی‌ مورد علاقه کودک را بپوشانید، اما باید گوشه‌ای‌ از آن دیده شود. نوزادتان «از یافتن» اسباب‌بازیش شاد و خوشحال خواهد شد.

شش ماهگی‌. اگر کودک با اعتماد به نفس می‌‌خزد، در مسیرش با بالش و کوسن مانع ایجاد کنید تا در اطراف و از روی‌ آنها بخزد.

هشت ماهگی‌. هنگامی‌ که یک اسباب‌بازی‌ را زیر پتویی‌ مخفی‌ می‌‌کنید تا نوزادتان آن را بیابد، اجازه دهید شما را تماشا کند.

هشت ماهگی‌. چگونگی‌ قرار دادن در روی‌ قابلمه را به کودک نشان دهید. بعد از ماهر شدن در این پازل، دو در و دو قابلمه در اختیار او بگذارید.

نه ماهگی‌. یک تکه نوار چسب سلفون روی‌ دست کودک بچسبانید. اجازه دهید چگونگی‌ برداشتن آن را کشف کند.

نه ماهگی‌. چند اسباب‌بازی‌ ساده ولی‌ متفاوت پیش روی‌ کودک قراردهید. در حالی‌ که دستان خود را بالا گرفته‌اید با گفتن اسم اسباب‌بازی‌ از کودک بخواهید آن را به شما بدهد: «توپ رو به مامان بده!». از اینکه کودک اسباب‌بازی‌ موردنظر را تشخیص داده است، ممکن است شگفت‌زده شوید.

ده ماهگی‌. در هر دست کودک یک اسباب‌بازی‌ قرار دهید. اسباب‌بازی‌ سوم را پیش روی‌ او بگیرید و واکنش او را مشاهده کنید. آیا به گونه‌ای‌ برای‌ گرفتن هر سه اسباب‌بازی‌ تلاش خواهد کرد یا یکی‌ از دو اسباب‌بازی‌ را که در دست دارد، برای‌ گرفتن سومین اسباب‌بازی‌ به زمین می‌‌اندازد؟

دوازده ماهگی‌. در صورتی‌ که کودک راه رفتن را شروع کرده است، او را پا برهنه به گردشی‌ روی‌ سطوح مختلف مانند قالی‌، کف‌اتاق، چمن و شن ببرید.

سوالات پرتکرار در زمینه نشستن نوزاد

درباره نویسنده: کلیدهای مراقبت از نوزاد, از تولد تا یک سالگی

مطلبی که خواندید, برگرفته از کتاب کلیدهای مراقبت از نوزاد، از تولد تا یک سالگی، نوشته تکلا .اس نی, ترجمه زهرا جعفری و منتشر شده توسط انتشارات صابرین میباشد.

مشاهده نسخه کامل کتاب